Samenvattend verslag (dus geen letterlijke weergave) debat 10 maart 2018

Georganiseerd door Stichting Arnhemse Ouderen, FNVLokaal en het Apcg.

Politici: D’66 (Yvonne van Hamersveld), SP (Paulien Lunter), PvdA (Hanny van Nunen), CDA (Klaartje van Dillen), Groenlinks (Mark Coenders ), VVD (Karin Kalthoff), CU (Daniel Becker), Partij voor de Dieren (Leo de Groot), Arnhem1 (Diana Kummeling), Denk-Verenigd Arnhem (Kürsat Bal), Lijst 12

Stelling 1: De gemeente Arnhem zorgt niet voor echte banen. De gemeente creëert slechts een banencarrousel.

VVD: het is belangrijk dat Arnhem afspraken maakt met de ondernemingen, en bedrijven faciliteert om mensen in dienst te nemen. De eerste analyse van het werkgevers servicepunt is dat 2/3 duurzaam geplaatst wordt. Vaste baan is verleden tijd, nu meer flexwerk.

D66: eens, minder regels, meer vrijheid voor de ondernemers. Dan ontstaat werkgelegenheid.

SP: er moet werk terugkomen naar Arnhem. De afgelopen jaren is er veel werk uitbesteed. Wij zijn voor het ontwikkelen van basisbanen. Bijvoorbeeld afvalverwerking naar de stad halen en banen creëren. Werk moet lonen voor iedereen, ook voor mensen met een beperking.

Groenlinks: De mensen die worden toegeleid naar een baan, dat zijn de mensen waarbij dat gemakkelijker is. We moeten inzetten op beschutte banen, dat de gemeente het goede voorbeeld geeft.

Arnhem Centraal: De gemeente moet meer inzetten op mensen met een beperking. De gemeente moet Scalabor aansporen dat mensen sneller een baan hebben, voor de zomer, niet over 1 of 2 jaar.

CDA: De flexibiliteit hoort bij deze tijd. Veel werkgevers kiezen er voor een deel van hun werknemersbestand flexibel te houden. Maar ook werknemers kiezen ervoor. We moeten het zowel werkgever als werknemer zo makkelijk mogelijk maken, door zoveel mogelijk regels weg te nemen.

SP: In de thuiszorg krijgen medewerkers korte contracten, waardoor ze na een tijdje weg moeten; we willen dat thuiszorgmedewerkers worden opgenomen in de gemeentelijke organisatie, om de zorg te waarborgen door vaste mensen. Zodat mensen hun vertrouwde hulp kunnen houden.

Arnhem1: Gemeente zou een voorbeeldfunctie kunnen innemen, bijvoorbeeld ontslagen in de groenvoorziening en als het druk is mensen uit het buitenland tijdelijk inhuren. Dat kan toch niet.

Lijst 12: We zouden graag in Arnhem experimenteren met een basisinkomen, dan maakt het minder uit of je een vaste baan hebt, en hoef je niet meer te leven onder het bestaansminimum.

PvdA: In een organisatie waar een aantal mensen vast werken en een aantal flexibel ingehuurd worden, moet gelijk werk gelijk loon geven. Dat is moeilijk, als je mensen flexibel inhuurt. Daar moeten we echt naartoe om een sociale en verantwoordelijke maatschappij te krijgen.

Zaal: Het is leuk om flexibel te zijn, maar een aantal mensen kunnen dat niet, die worden heen en weer geslingerd en worden dan daar ziek van. Dat kun je niet maken.

D66: Als het echt niet lukt werk te vinden, moet er een vangnet zijn voor iedereen. Ik ken heel veel mensen die niet 1 talent hebben, maar meerdere talenten, en daarvoor verschillende banen. Als het niet lukt je talenten te gebruiken, moet er een vangnet zijn en moeten ze niet te moeilijk doen.

Zaal: Op een gegeven moment, als je werkloos bent, met een beperking, kom je in een re-integratieproject. Dat duurt een heel jaar lang, en door het eisenpakket krijg je overal nul op het rekest. Is het niet zonde van al dat geld voor één jaar om mensen aan het werk te krijgen? Ik heb het zelfs geprobeerd op een sociale werk plaats en daar wordt gezegd: je bent te goed. Hoe ver moet je zijn om op een sociale werkplaats te werken? Ik heb een verborgen chronische ziekte. Moet ik zichtbaar gehandicapt te zijn om daar te werken? Ik heb gekozen voor vrijwilligerswerk. Maar het is krom zoveel geld uitgeven voor iets dat op voorhand al gedoemd is om te mislukken.

PvdD: Ik ben het met u eens. Wat genoemd is, dat basisinkomen kunnen we in Arnhem nu niet mee starten, maar is wel voor de toekomst. Ik vind het belangrijk dat vrijwilligerswerk en mantelzorg gelijkwaardig beloond wordt. Mensen moeten daar iets mee opschieten. Zo kunnen meer mensen iets bijdragen aan de samenleving, en we moeten niet krampachtig doen om mensen in een 40-urige werkweek te duwen. Voor veel is dat niet weggelegd.

VVD: Ik vind het jammer om dit te horen, juist een re-integratiecoach moet kijken wat u wel kunt. Daar zit volgens mij de kracht.

CU: De collega van de VVD heeft het mooi verwoord, er moet gekeken worden naar mogelijkheden. Er moeten echte banen komen, daarvoor moeten we ondernemers naar deze regio te trekken. We moeten ook zorgen dat de sociale cohesie in de wijken in stand blijft.

Denk: Als ik kijk naar mijzelf, hoe ik mijn aanleg heb ontwikkeld tot talenten, is door werk. Zonder werk had ik die talenten niet kunnen ontwikkelen. Die vaste baan is belangrijk voor de talenten.

Bijna alle partijen zijn een voorstander voor een experiment met het basisinkomen in Arnhem.

Stelling 2: De gemeente Arnhem staat op de 4^e plaats van grootste armoede in de gemeente.

CU: Er is in Arnhem een enorme armoede, niet alleen onder mensen die rond moeten komen tot 130 procent van de bijstand, maar ook mensen met hoger inkomen die hoge lasten hebben, bijvoorbeeld door een chronische ziekte. Daarom wil ik ruimhartige inzet van bijzondere bijstand. Niks geen lening voor de wasmachine, maar gewoon betalen. En ruimhartige inzet van bijvoorbeeld stichting leergeld, zodat kinderen van mensen in armoede wel op schoolreisje kunnen of een winterjas in de winter.

PvdA: We hebben gezien dat de armoede in Arnhem nog steeds heel schrijnend is, daar moeten we van alles aan doen. We zien stapeling van kosten bij zieken en chronisch gehandicapten. Het kan anders. Bijvoorbeeld eigen bijdrage hulpmiddelen is eigenlijk een renteloze lening, want je betaalt het hele hulpmiddel terug. In andere gemeentes worden andere keuzes gemaakt. Je kiest er niet voor om chronisch ziek ten zijn, en als je wilt deelnemen aan de maatschappij, dan moet je je niet alleen zorgen hoeven maken. Anders staat je hoofd er niet naar, dan ben je alleen maar bezig het hoofd boven water te houden.

GroenLinks: Voor GroenLinks is bestrijding van armoede topprioriteit. Met name armoede onder kinderen. Verschrikkelijk als je hoort van kinderen die zonder ontbijt naar school gaan, die niet op schoolreisje kunnen. Er is op bezuinigd de laatste jaren. Samen met PvdA en CU heeft GroenLinks moties ingediend om dat tegen te gaan, dat mensen genoeg te besteden hebben.

Arnhem 1: Laten we samen ervoor zorgen dat mensen die in armoede zitten niet altijd de aanvraag schriftelijk moeten indienen, maar zeker ook niet digitaal. Want er zijn heel veel mensen die niet bij de wijkcoach komen, maar thuis zitten. En digitaal een voorziening aanvragen is vreselijk moeilijk, en die missen deze extra voorziening.

VVD: We hebben het over mensen met uitkering en toeslagen, er is ook een groep die er net boven valt. Die wordt vaak vergeten. Daar zit veel verborgen armoede. En dat kinderen niet de dupe worden van de armoede van het gezin.

PvdD: Ik denk dat er fundamenteel iets mis is dat de armoede groeit. Gandhi heeft ooit gezegd: er is genoeg in deze wereld voor ieders behoefte, maar niet voor ieders hebzucht. Het is een kwestie van verdeling. Als je leest dat de ING directeur 50% loonsverhoging krijgt, en mensen leven in armoede. Dan scoor je niet als maatschappij. Het is een kwestie van verdeling. We zijn rijk genoeg om armoede helemaal uit te roeien, en dat moeten we gewoon doen. Systeem veranderen.

Arnhem Centraal: Armoede moet niet kunnen. Maar alles hangt af van keuzes die we als gemeente maken. Waarom maken we de keuze mooie grote gebouwen neer te zetten? Weet u dat u 285 euro per jaar bijdraagt aan cultuur? Dat betekent dat je keuzes moet maken, en we kunnen dat geld gebruiken om mensen uit armoede te halen. Een voedselbank, dat moet niet kunnen.

CDA: De manier om uit de armoede te komen, is tweeledig: de stap maken naar werk, goed betaald werk, en opleiden. Als we nog steeds toestaan dat mensen uitstromen zonder startkwalificatie, dan blijven we armoede terugzien. Daar moeten we ons ook hard voor maken. Alleen symptoom bestrijden, daar redden we het echt niet mee.

Lijst 12: Sinds de voedselbank bestaat, schaam ik me als Nederlander diep dat dat nodig is. Ik wil dat we als doel uitspreken dat over vier jaar de voedselbanken niet meer nodig zijn. Als we dat als doel houden, kunnen we mekaar scherp houden: over vier jaar voedselbanken niet meer nodig. Tegengaan van verspilling prima. Maar niet dat het nodig is vanwege armoede.

D66: Wij steken erg in preventie. Begint bij een goede opleiding, dat je een stageplek krijgt. Daarna kijk je verder, of je werk of niet krijgt. Wij hebben ook ingezet op jongeren die met schulden zitten, met een schone lei te laten beginnen. Als je schulden hebt en je weet niet hoe je eraf kan komen, weet je niet waar te beginnen, ben je zelfs bang brieven te openen. Belangrijk die te laten starten.

Denk: Langdurige armoede ontstaat door langdurige werkloosheid. Het systeem omgooien dat we geen langdurig werklozen hebben. Een baangarantie voor mensen die te lang langs de lijn staan, dat moeten we kunnen opbrengen.

PvdA: Er is wel meer geld naar armoede gegaan, maar we hebben ook meer mensen in armoede gekregen. Het was blijkbaar niet genoeg. We hebben niet genoeg gedaan aan de werkgelegenheid en niet genoeg aan de armoede.

CU: Wat nog niet verteld is, het Rijk heeft voor kinderen in armoede extra geld aan Arnhem gegeven. Arnhem heeft dat aan de wijken gegeven, en de wijken wilden dat aan plantenbakken bij winkelcentra of zo te geven… het geld is toch bestemd voor kinderen in armoede, dankzij een motie van CU, PvdA e.a. hebben we daar gelukkig een streep door getrokken.

Stelling 3: De gemeente Arnhem doet te weinig om het langer zelfstandig wonen van ouderen en mensen met een beperking te bevorderen.

Wonen

PvdA: We hebben het niet alleen over de gemeente, maar ook over woningcorporaties als het gaat over wonen. We hebben met z’n allen afgesproken dat we meer levensloopbestendig moeten bouwen. We zien wel dat er toch nog nieuwbouwhuizen gebouwd worden, waarvan we soms denken, als je iets verder nadenkt, met de vergrijzing, we zouden bredere deuren kunnen gebruiken zodat mensen makkelijk in en uit kunnen, zodat er meer huizen beschikbaar zijn voor mensen in een rolstoel. Daar zit je nog wel dat er zeker wat verbetering kan optreden.

PvdD: Er zijn mensen die behoefte hebben met een groep ouderen in een verzorgingstehuis te wonen. Daar hebben we ook heel veel aan gedaan om dat onmogelijk te maken. Er moet ook wat gedaan worden om aan behoefte die voorzieningen op peil te houden. Daarnaast bijvoorbeeld zouden sommige mantelzorgers best samen zouden willen wonen met een zorgbehoevende oudere, maar dat gaat qua geld niet lukken, omdat de ene een parttime baan heeft en de andere AOW. Dat soort mogelijkheden moeten we ook naar zoeken hoe we dat beter kunnen doen.

Arnhem 1: Wij vinden dat er meer aandacht moet zijn voor de huren. Als je ziet dat mensen jarenlang in hetzelfde huis wonen, met een huur van 0 euro, en als ze moeten ze verhuizen, de huur ineens zeshonderd, zevenhonderd euro, dan vinden wij dat verschil veel te groot. Zo stimuleer je de mensen niet om naar een betere woonsituatie te gaan. Dus de huren moeten lager worden.

D66: Ik vind het goed dat een transitie bezig is om kantoren geschikt te maken voor wonen. Er moeten meer woningen in het middensegment komen en de vrije huursector. Daardoor kan je doorstromen, de scheefhuurders kunnen naar boven toe, er is meer kansen voor de bovenkant om door te schuiven. Daardoor ontstaan meer woningen. Verder vind ik dat er meer ruimte moet zijn voor woonvormen, en dat we duurzaam moeten bouwen. Duurzaam betekent dat je levensloopbestendig ergens kunt wonen, de woning kan aanpassen en niet hoeft te verhuizen.

SP: Er is een tekort aan rolstoeltoegankelijke woningen, ook voor senioren. Er zijn wachtlijsten. Daarnaast hebben we allerlei WMO voorzieningen, wordt een traplift geplaatst, en dan overlijden mensen of verhuizen ze, en dan moet die traplift er weer uitgebroken. Daar kunnen we efficiënter mee omgaan, met de hulpmiddelen in het huis. Ook meer levensloopbestendige woningen.

VVD: Voor die levensloopbestendige woningen, als je gaat bouwen moet je het zo doen dat het voor iedereen toegankelijk is, met of zonder rolstoel. Je ziet dat heel veel ouderen zeggen: ik hoef helemaal niet in mijn grote huis te blijven wonen, maar wil in mijn eigen wijk doorverhuizen, dus je moet zorgen dat je daar appartementen bouwt waar mensen kunnen doorstromen. Je bent afhankelijk van je omgeving en die woont in de wijk. Daar is te weinig aandacht voor.

Arnhem Centraal: Dan zie je dus inderdaad, wat ik straks ook hoorde, dat mensen met een grote of dure woning, graag willen verhuizen naar kleiner en eventueel gelijkvloers. Die mogelijkheden zijn er niet, of niet voldoende. Laatst een oud schoolgebouw, hebben wij als gemeenteraad een voorstel gedaan om daar appartementen voor senioren te maken, dat is niet gelukt. Dat is erg jammer, kansen die we hebben laten lopen.

Denk: Ik woon in een huis met vier verdiepingen. Ik realiseer me nu: hier kan ik niet oud worden. Kan ik hem ombouwen met een lift of zo? Ik zie dat het heel krap is en niet lukt. Als daarmee rekening was gehouden, had ik nu kunnen blijven zitten. Ik kijk nu naar andere woningen, en daar zie ik blijvend hetzelfde, niet flexibel genoeg. Dat moet meer.

Arnhem 1: Er zijn zoveel ouderen die hun ouderlijke buurtje niet uit willen. Daarom zou het mooi zijn als men denkt over andere woonvormen, maar we denken meer aan een soort welzijnsflat, maar dan ook jongeren erbij in kunnen wonen, zodat jongeren en ouderen samen kunnen eten, en van elkaar kunnen leren, maar ook ruimte is voor mensen die net uit het ziekenhuis komen, die nog niet naar huis kunnen, en dan bied je ze op die plaats een soort van rustkamer.

Lijst 12: Mensen moeten vrij kunnen kiezen. Het is wel belangrijk om maatwerk te leveren. Bijna geen politiek onderwerp, het is zo persoonlijk, en dat gebeurt al heel goed via de keukentafelgesprekken. Wij zouden wel willen een gemeentelijke ombudsman, dat er een telefoonnummer is voor klachten, als er een probleem is, dat daar snel op gereageerd kan worden door de politiek.

Zaal: Ik wil ook wel eens een keer iets anders. Stel ik wil een huisje met een tuintje, dat kan niet. Alle woningen hebben gewoon een etage, ik kom daar helemaal niet. Nu is het iets makkelijker om een traplift aan te vragen, maar hoe gaat dat over vijf jaar? Het wordt steeds minder met voorzieningen, en je moet je steeds meer verantwoorden waarom je dat nodig hebt, en wanneer. Wie zegt dat je dat nodig heb, bewijs het maar. Ik wil niet mijn hele leven op de flat gaan wonen. Ik ben blij dat het er is, maar ik had geen keuze.

PvdD: Als het gaat om dat soort kwesties, en gebruik van WMO, moeten mensen zelf daar meer regie in krijgen. Als jij vindt dat je iets nodig hebt.

PvdA: Het is belangrijk dat iedereen recht heeft op een wooncarrière. Als je ziet, mensen in een rolstoel zitten in een bepaald huis, wonen samen. Dan is het moeilijk als een kind erbij komt, door te groeien naar een huis waar je die ruimte wel hebt. Ook die mensen hebben recht om door te groeien naar een andere situatie. Daar moeten we in Arnhem echt iets aan doen.

Zaal: Iedereen weet wat het emailadres is van politici, maar als je niet kan telefoneren en je hebt geen internet, kom je niet verder. Ik wil naar het kantoor van Portaal kunnen gaan. Ik zit vier dagen in de kou. Ik kan niet bellen en heb geen email. Er is een groep mensen die niet mee kan doen.

CU: Wat alle partijen zien in Arnhem dat we veel invloed kunnen uitoefenen wat we kunnen doen. Er zijn gesproken versies van de pagina’s beschikbaar, en eenvoudige versies, maar de woningcorporaties doen niet mee aan die toegankelijkheid. Bij de gemeente hebben we het redelijk geregeld, het kan beter, maar ik zie bij partners dat daar een wereld in te winnen is.

Zaal: Ik wil een persoonlijke ervaring delen. Mijn zoon heeft een zware beperking.. Maar de wijkcoach zegt van nee, hij krijgt geen traplift… Op de flat blijven wonen waar hij 18 jaar woont. Ik vind het gehandicaptenbeleid van de gemeente veel te streng. Bent u het daarmee eens?

PvdA: Wij hebben afgesproken met de wijkcoaches dat er altijd maatwerk geleverd moet worden. Ik zou zeggen, als u het niet eens bent, dat u bezwaar maakt. Ik zou echt het gesprek aan gaan, als het nodig is hebt u recht op die voorziening.

Zaal: Het was een mondelinge beslissing. Maar vaak kan je je recht pas halen in bezwaar en beroep. Dat zou niet zo moeten zijn.

PvdA: Als u aangeeft dat u het er niet mee eens bent, dat u in gesprek gaat met de wijkcoach, desnoods met de teamleider erbij. Als u vraagt om een beschikking kunt u altijd bezwaar maken. We hebben er hard voor gestreden in de gemeenteraad dat u altijd een beschikking krijgt.

SP: Bij het keukentafelgesprek kunt u gebruik maken van gratis clientondersteuning, via Zorgbelang. Daarnaast is nog kortgeleden besloten dat medische adviezen ter harte genomen worden door de wijkteams. Dat heeft gelukkig nu de wethouder ingezien, dat het nodig is dat medische adviezen worden opgevolgd, en dat de wijkcoach niet op de stoel van de arts moet gaan zitten. Als u dat meeneemt met clientondersteuning, zou u een heel eind moeten kunnen komen zonder bezwaar in ten dienen.

Zaal: U had het over die wijkteams. Kunt u ook zorgen dat in de wijkkantoren de akoestiek beter is, dat is voor slechthorenden heel belangrijk.

SP: Ik heb niet alles in de hand. Daarom is het belangrijk dat we deze bijeenkomst hebben. Wij kunnen als politici niet zonder uw input. Daar gaan we wel mee aan de slag. Ik kan niets beloven. Het is een aandachtspunt.

Voorzieningen

Arnhem Centraal: Wij vinden dat, zeg maar, voorzieningen, in alle wijken en plekken voldoende aanwezig moeten zijn. Dan denk ik aan, u had het over winkels. Je kunt naar de winkel toegaan, maar je kan de winkel naar de mensen toebrengen. Kent u nog de SRV-winkel? Dat zou je weer op kunnen zetten met vrijwilligers. Zo zijn er meer dingen in de voorzieningensfeer. Wij denken ook aan beweging. Want zeg maar, als je je lekker voelt, welzijn, dan bespaar je op de zorg. Daar willen wij ook in investeren, dat iedereen de gelegenheid krijgt om gezond bezig te zijn.

SP: Wat betreft boodschappen doen zien wij een steeds groter probleem. Wij hebben in ons verkiezingsprogramma van de SP staan dat dat terug moet in het pakket van de thuiszorg. En daarnaast is er een taak voor winkeliers zelf. Er zijn bezorgmogelijkheden, maar als je minimum van 50 of 70 aan boodschappen moet halen, dat is heel erg veel voor eenpersoonshuishouden. En de boodschappenbussen, als je mobiel bent en je kunt mee, dat kan ook wel uitgebreid worden. Dat is wel een heel erg succes.

CDA: Voorzieningen op orde is altijd ingewikkeld. Wat is op orde? U bent hier allemaal, u hebt de bewegingsruimte om iets te doen, te komen halen of brengen. Dat geldt niet voor elke Arnhemmer. Dit betekent niet dat automatisch je voorzieningenniveau niet op orde is, maar dat het niet voor iedereen bereikbaar is. Dat vereist ander maatwerk dan: de voorzieningen zijn niet op orde.

Groenlinks: Ik sluit me aan bij het CDA en de andere sprekers. We hebben veel voorzieningen die niet toegankelijk zijn, daar gaan we straks over praten. Ik zag een stelling over afval, we hebben ons sterk gemaakt over scheiden van afval, dan moet het ook mogelijk zijn, dat je dat vlak bij je flat kan doen, en dat iedereen daaraan mee kan doen.

D66: Voorzieningen vernieuwen zich. Er zijn innovaties bezig. Op een gegeven moment moet je kijken: wat heb ik nodig? Het kan zijn dat er hulpmiddelen zijn waar mensen niet van afweten. Wij hebben in ons verkiezingsprogramma de sociale makelaar, die kan misschien maatwerk leveren. Dat is een wens van ons. Wij zien dat verschillende partijen zouden kunnen samenwerken. Ik noem bijvoorbeeld flexbreng, dat je een tussenmaat krijgt, is dat nou een taxi of een bus? Op dat soort dingen moet je inzetten. Wat heeft iemand nodig? Misschien maar een paar vouchers en niet het hele pakket aan zorg, en dat je die kan inzetten voor de boodschappen.

Denk: Het is belangrijk te realiseren dat vergrijzing gaat toenemen. Dit moet meer aandacht krijgen de komende periode. Het is belangrijk dat de behoefte goed wordt bepaald, en de wijkteams, de leefomgeving, een belangrijke rol spelen. Die moeten dat goed ophalen en de voorzieningen conform realiseren. Wij verwachten dat daar meer middelen voor beschikbaar gesteld moet worden.

Lijst 12: We zijn voor maatwerk. Dat is heel erg op de individu gericht. In Zuid groeit het aantal inwoners. In alle wijken zie je dat kerken of moskeeën een sociale functie hebben, ontmoeting, kleine winkeltjes. Dat zou weer wat meer terug kunnen. Dat is wat we graag ondersteunen. Ik noem het loket, dat kan meer in de wijk, plaatsen waar je mekaar kan ontmoeten, dat steunen we van harte.

PvdA: We hebben afgelopen maandag een motie ingediend, de buurthuizen hebben een belangrijke functie. Je ziet nu, mensen willen graag naar den buurthuizen toe, maar de bewonersactiviteiten worden steeds moeilijker omdat de buurthuizen hun eigen broek moeten ophouden. Wij vinden dat daar best geld naartoe mag om die buurthuizen en hun voorzieningen in stand te houden.

D66: Wij vinden het belangrijk dat er ruimte is voor mensen om mekaar te ontmoeten. Los van hoe dat wordt ingericht. En ook voorzieningen voor kleinschalige bedrijven, die gecombineerd worden met die ruimtes. Dan is het interessant, dan heb je diversiteit, dat is het belangrijkste, dat je mekaar tegenkomt in die setting.

Arnhem 1: Wij willen investeren in het welzijn van de mensen, en daar hoort ook een buurtcentrum bij. En ik vind het zo jammer dat vanaf 2013 steeds maar weer een buurtcentrum wegviel. Ik hoop zeker dat die toch weer in de wijken komen.

Gespreksleider: Dan hangt hierachter een spandoek: daklozen willen 24/7 opvang. Wilt u daar wat over zeggen?

Zaal: Het is 18 graden onder nul geweest, en daklozen moesten van 1 uur tot half vijf, en ’s avonds van 7 tot 10 uur buiten staan met temperaturen van – 18 graden. Mensen vriezen dood.

Gespreksleider: Er is te weinig opvang?

Zaal: Er is sowieso te weinig opvang, en in de winter zou het 24/7 uur open moeten zijn, net zoals in Nijmegen en Apeldoorn.

PvdA: Het zou geregeld moeten zijn, we hebben een motie aangenomen voor die 24 uur opvang. Daar blijft een discussie over, we moeten harder insteken. Wat ons betreft is het essentieel.

CU: Er gebeuren ook veel goede dingen bij de daklozenopvang. Arnhem heeft geen ingezetenen criterium. Dat leidt er af en toe toe dat mensen uit andere steden komen. Dat vinden we niet erg. Als ze maar onderdak zijn. Dat zeggen de mensen zelf, van het studieproject, ze moeten in beweging blijven, ze moeten de straat op de frisse lucht in. Ik wil dat de mensen in het veld die bezig zijn met deze daklozen, dat ze krijgen wat ze nodig hebben. Als ze zeggen, 24/7 opvang is nodig, prima, en als ze zeggen beperkte opvang, dan ook goed.

Zaal: Met 18 graden onder nul vind ik dat 24/7 opvang nodig is.

Gespreksleider: Het is dus niet helemaal goed geregeld?

Lijst 12: Dit is een voorbeeld van in theorie is het geregeld, maar in de praktijk niet. Dit is iets voor een noodnummer, en dan gaat er iemand heen om het op te lossen.

PvdD: Ik wil nog aangeven dat de afgelopen decennia ongelofelijk bezuinigd is op faciliteiten. Buurtwinkels zijn weg, de postkantoren zijn verdwenen, mensen hebben wel behoefte mekaar te ontmoeten, ook bij de supermarkt. Iedere wijk moet een supermarkt hebben waar mensen mekaar ontmoeten. En toegankelijk voor iedereen.

Toegankelijkheid

Gespreksleider: Ik had een briefje gekregen over voorzieningen voor doven en slechthorenden. Er is geen ondertiteling bij tv’s in ziekenhuis. En ook RTV Arnhem is niet ondertiteld en heeft belabberd geluid. Hoe kun je je, als een debat wordt uitgezonden, zo voorbereiden op een stemkeuze?

GroenLinks: Wij gaan niet over de ziekenhuizen, maar we kunnen wel het gesprek aangaan. En RTV Arnhem is een lokale omroep, die steunen we als gemeente, en de komende jaren moeten we in gesprek over de toekomst, dit kunnen we meenemen.

VVD: Over ziekenhuizen gaan we niet. RTV Arnhem krijgt subsidie van Arnhem. Als je kijkt naar toegankelijkheid, wordt gedacht, het gaat over drempels, maar je hebt veel meer mensen, problemen met toegang, moeten we veel meer bij nadenken. Als het gaat om de inclusieve samenleving, nog heel erg aan het begin, er wordt te weinig nagedacht. Uitgangspunt moet zijn iedereen moet kunnen meedoen, heel veel mensen hebben een beperking. Drempels, openbare gebouwen, maar ook gesubsidieerde organisaties waar je wat aan kan doen. Uitgangspunt toegankelijk voor iedereen. Voor de ondertiteling in het ziekenhuis zou ik zeker de patiëntenadviesraad van het ziekenhuis inschakelen. Ik kan u eventueel in contact brengen met hen.

SP: We zijn heel blij met de input van het APCG. Ik wil refereren dat veel winst te behalen valt qua toegankelijkheid. Samen met Edwin, die in een rolstoel zit, waren we aan het flyeren. Loopt de stoep netjes af, prima. En toen moest hij de hele wijk door omdat hij niet kan deelnemen. Iedereen moet kunnen deelnemen, ook met vrijwillige activiteiten. Toen dacht ik, we zijn er nog lang niet.

PvdA: We staan op 26 van de 34 steden qua toegankelijkheid. Dat is vreemd gezien wij het Dorp hebben. Daar moet een hele grote slag gemaakt worden. We zijn bezig geweest om te kijken of we een Arnhemse norm kunnen introduceren, dat alle publieke gebouwen voor iedereen toegankelijk moeten zijn. We hopen steun te verkrijgen. Je ziet het steeds weer. Gisteren zijn we met het APCG, met Sharon Dijksma op het station geweest, om te zien wat de problemen zijn als je in een rolstoel zit. We hebben Sharon in een rolstoel gezet, ze vond het doodeng. Daarom is deze input zo belangrijk. Blijf hem geven.

GroenLinks: Ik kan me aansluiten. Ik woon in Schuijtgraaf, dan zie je stoepen die zo smal zijn, dat je nauwelijks overheen kan lopen, met een rolstoel helemaal niet. Het is lastig te ervaren voor mij hoe het is om constant in een rolstoel te zitten. Daarom moeten we mensen betrekken bij dit soort voorzieningen.

CDA: Het APCG is van harte bereid je te laten ervaren met een rolstoel of blindegeleidestok. Als je het hebt over voorzieningen heb je het over inclusie in totaal, iedereen moet mee kunnen doen. Ik maak een bruggetje. We hebben unaniem in 2014 uitgesproken dat een inclusie agenda moet komen, dat gaat over zelfstandig wonen, over jezelf kunnen zijn, over bereikbaarheid en voorzieningen. Ik vind het verschrikkelijk namens het CDA dat dat er nog niet ligt, al hebben we aanzetten gedaan. Maar omdat het zo enorm is komen we er niet uit. Dit staat hoog op de agenda, die mag u komende periode verwachten van ons.

Arnhem Centraal: Als ik zeg het plein op de markt, weet u waar ik het over heb. Men wilde het plein weer in de oude staat terugbrengen. Dat is misschien het tijdperk van de bolderkar. Ze hebben standaard CROW voorwaarden gehanteerd. Weliswaar ooit contact opgenomen met het Apcg, maar niet laten weten wat ze gingen doen. Wat Arnhem Centraal wil is dat de gemeente met de APCG en alle organisaties die hier mee te maken hebben, andere afspraken maakt over de voorwaarden waarop wij pleinen dan wel straten aanleggen. Dat willen we de komende periode bereiken.

VVD: Als we over inclusie praten, is het steeds hoe kunnen we repareren. Maar het zit in de hoofden, het is een cultuuromslag. Als je van te voren denkt, wat heeft iedereen nodig, hoef je niet achteraf te repareren. We hebben een motie ingediend met de PvdA om het filmhuis te checken. Aanstaande vrijdag gaat het filmhuis open. Wen weten nog niet eens of iemand in een rolstoel van het filmhuis gebruik kan maken, die toetsing is nog niet gebeurd. Dat moet niet achteraf. Die knop moet om in de hoofden.

Zaal: Ik hoorde GroenLinks zeggen, we hebben smalle stoepen in Schuitgraaf. Ik woon in Presikhaaf. We hebben brede stoepen, maar die worden als parkeerplaats gebruikt… Dan kun je het net zo goed afschaffen.

Denk: De samenleving gaat te veel uit van de standaardnorm. En wie afwijkt komt moeilijkheden tegen. Het is de taak van de politiek om met gemeente, maar tegelijkertijd met de partners, ziekenhuizen in gesprek te gaan. Heel belangrijk punt daarin is, dat je dat proces start met de groepen en de burgers. Daarvoor gaan wij ons hard maken.

Zaal: Ik vond het grappig, er werd gezegd, smalle stoepen en rolstoelers. Als je blind bent en moet over een stoep lopen en daar staat een auto geparkeerd. Het is mij overkomen dat ik met de stok over de stoep liep, tegen een auto aanliep en de bestuurder zei: kan je niet uitkijken. Om terug te komen op de voorzieningen. Ik vind de groenvoorzieningen tekortschieten. Als we onkruid tussen de tegels krijgen, dan kan ik de weg niet meer vinden met de stok. Met de hond wel.

Einde debat

Tip: kijk voor uitgebreide standpunten van de partijen op hun site of in de verkiezingskrant. Als u vragen heeft over standpunten in het verslag kunt u ook contact opnemen met de politici zelf.