Schriftelijke inspraakreactie van dhr. D. Cochius (Arnhems Platform Chronisch Zieken en Gehandicapten)
19 mei 2021
Beste raadsleden en fractievolgers,
Vanavond staat het vervolg van het agenderingsverzoek AVAN-pas op de politieke agenda. Op 21 april is hierover een rondetafelgesprek gevoerd waaraan het Apcg heeft deelgenomen. Graag delen we met u nog onze reactie hierop en nog enkele voorbeelden van situaties.
Wij zijn van mening dat naar vervoer moet worden gekeken als ondersteunend bij het eigen leven leiden, het mee kunnen doen in een inclusieve samenleving. Het doel moet zijn dat de mobiliteit zo goed en flexibel mogelijk gefaciliteerd wordt door de gemeente. Dit is o.i. in de geest van artikel 20 uit het VN-verdrag.
Belangrijk is dat mensen gebruik kunnen maken van de taxi met kortingpas als het nodig is. Dit is geen luxevervoer, want het reizen met AVAN heeft ook nadelen t.o.v. het eigen vervoer. Denk o.a. aan de omrijtijd, de wachttijd en de loosmeldingen. Dus ook als zij minder dan 12 x per jaar een rit maken of door een wisselende belastbaarheid of bepaalde aandoening niet (altijd) 5 km met de scootmobiel kunnen overbruggen. Inwoners met een beperking kunnen daarnaast vaak ook minder gebruik maken van alternatieven voor vervoer, zoals fiets, met iemand meerijden, ov of eigen auto, dan inwoners zonder beperking. De beleidsregels werpen onnodige drempels op. In het rondetafelgesprek van 21 april is gesproken over structurele vervoersbehoefte en dat niet alles onder maatwerk valt. Een deel van de inwoners zal het gevolg van de beleidsregels zelf kunnen oplossen, maar een deel valt buiten de boot. Voor hen heeft dit grote gevolgen. Het kan zelfs leiden tot minder participatie, mindere gezondheid en/of hogere kosten. Waar de beleidsregels knelpunten opleveren, moet er gekeken worden naar passende oplossingen. Van een aantal inwoners hebben wij gehoord dat dit nu niet het geval is. Voor de maatregel ritten minder dan 5 km met de scootmobiel is dit überhaupt niet mogelijk.
De gemeente benoemt in de brief in reactie op onze mails de mogelijkheden van belastingaftrek, ziektekostenverzekeraar en de kosten die het Nibud aanhoudt. In het rondetafelgesprek kwam aan de orde dat deze mogelijkheden zeer beperkt, complex of niet van toepassing zijn:
-Meer informatie over de belastingaftrek vindt u op Extra kosten voor leefvervoer (meerkosten.nl). Het opvoeren van de kosten is een complex verhaal.
-Van het zittend Ziekenvervoer (meerkosten.nl) via de zorgverzekeraar kan maar een beperkte groep gebruik maken. De voorwaarden zijn heel streng. Dit vervoer is bovendien primair voor ziekenhuis behandeling (geen revalidatie etc. en geen sociaal vervoer). Er kan ook geen scootmobiel mee. Dit is voor een beperkte groep een beperkt deel van de oplossing van de vervoersbehoefte.
-Het Nibud geeft in een onderzoek van november 2020 naar zorgkosten juist aan dat huishoudens met een minimuminkomen en hoge zorgkosten maandelijks tientallen euro’s (of zelfs meer) tekortkomen; Nibud-rapport: betere inkomensondersteuning nodig voor huishoudens met hoge zorgkosten – Iederin; ook de Patiënten Federatie geeft aan in haar rapport dat mensen hoge zorgkosten kunnen hebben, die nergens vergoed worden. Er is nog steeds sprake van een stapeling van kosten.
Overige opmerkingen:
-Niet iedereen kan altijd 5 km met scootmobiel heen en terug én op de locatie overbruggen; soms wordt dat beïnvloed door gezondheid, conditie, prikkelgevoeligheid op dat moment. Door het gebruik van de taxi (enkele of dubbele rit) kan dan wel aan de activiteit, afspraak, of bijeenkomst worden deelgenomen. Zo’n rit kan vooraf geboekt worden, of vanaf je bestemming. Het kan ook zijn dat 5 km altijd te ver is, vanwege een slechte handfunctie of eenzijdige verlamming. Het op het juiste moment gebruik kunnen maken van de taxi kost minder hersteltijd.
-Mensen met een beperking maken onderdeel uit van een gezin of vriendengroep en moeten inclusief kunnen afspreken met anderen; stel je woont binnen 5 km van Sonsbeek en je spreekt daar af met vrienden. Dan moet je dus heen en terug en op de bestemming gebruik maken van de scootmobiel. Of je maakt een rit over de heide en wilt heen of terug met de taxi. Of (samen) naar een festival in de stad, Hoogte 80, Ruimtekoers.
-Dat geldt ook voor vervoer naar sporthal of zwembad terwijl je je energie voor de activiteit daar nodig hebt. Of dat je je ontspanning hebt (prikkels).
-Er zijn in Arnhem maar op heel weinig plaatsen scootmobielpools terwijl hier wel naar gerefereerd wordt als oplossing; wij zien hier nog te veel knelpunten en dit is zeker geen sluitende en passende ondersteuning; dit moet nog beter worden uitgewerkt; je kunt de mobiliteit van mensen niet beperken tot een bepaald aanbod. Bovendien moet ook rekening worden gehouden met openingstijden (5 uur) en bereikbaarheid van de pool. Als de gemeente vindt dat er meer gebruik gemaakt moet worden van de scootmobielpools, of dit als oplossing ziet, dan moet dit aansluiten bij het reisgedrag van de inwoners; tegelijkertijd moet worden vastgesteld dat dit niet voor iedereen en in alle situaties passend is.
-Het is een veilig idee als je scootmobiel het niet meer doet (binnen 5 km van je huis), dat je dan toch met de AVAN-taxi en je eigen scootmobiel naar huis vervoerd wordt.
-De scootmobiel is nodig om zelfstandig te reizen. Vaak hebben mensen daarnaast een duwrolstoel. Mensen zijn dan afhankelijk van iemand anders om te duwen. Ook zijn (leen)duwrolstoelen op locaties niet voor iedereen geschikt.
-Voor mensen met een long- of hartaandoening kan het weer wel degelijk een complicerende factor zijn. Ook huisartsen en specialisten geven soms dringend advies dat deze mensen met wind, regen of kou niet met de scootmobiel alleen naar buiten moeten gaan. Mocht u na aanleiding van deze mail nog hebben, dan ben ik uiteraard tot uw beschikking.
Met vriendelijke groet,
Dick Cochius, voorzitter Arnhems Platform Chronisch zieken en Gehandicapten.