Artikel 30 van het VN-verdrag Handicap
Arnhem presenteert zichzelf graag als culturele hoofdstad van het oosten. Er is op cultureel gebied veel te beleven, maar helaas is dat nog niet voor iedereen mogelijk. Wanneer je een beperking hebt is het niet altijd mogelijk om net als mensen zonder beperking te genieten van alles wat er in Arnhem gebeurd. Bijvoorbeeld omdat je niet kunt horen wat er wordt vertelt, of je het gebouw niet goed in kunt, omdat je vanaf de plek waar je mag zitten de film niet (goed) kunt zien of omdat je door alle prikkels bij binnenkomst de voorstelling überhaupt niet kunt volgen.
Om te zorgen dat iedereen kan genieten van het culturele aanbod in Arnhem, moet er naast de toegankelijkheid van gebouwen ook gewerkt worden aan digitale toegankelijkheid en de toegankelijkheid van het aanbod.
Samen met Schakel 025, de gemeente Arnhem en Arnhemse ondernemers werken wij aan de toegankelijkheid van Arnhemse evenementen. Daarbij is aandacht voor zowel de fysieke toegankelijkheid, als ook de toegankelijkheid van het aanbod.
Dit zou ook voor andere culturele activiteiten moeten worden gestimuleerd. Daarvoor kan gebruik gemaakt worden van organisaties die daar specialistische kennis over hebben, zoals bijvoorbeeld:
Stichting Oren en Ogen tekort – heeft kennis over mensen met een auditieve en zintuigelijke beperking
Studio I – bundelt kennis over het inclusief inrichten en organiseren van musea
Komt het zien – maakt theater toegankelijk voor mensen met een visuele beperking
Onbeperkt Genieten – verzorgt trainingen en adviezen over hoe je theater en museum(bezoek) zo kunt organiseren dat het geschikt is voor mensen die prikkelgevoelig zijn. Zij hebben bijvoorbeeld met Musis samengewerkt.
Theater met tolk – biedt een overzicht van voorstellingen die toegankelijk zijn voor mensen met auditieve beperking
Dankzij corona, zijn allerlei culturele instellingen een digitaal aanbod gaan ontwikkelen. Daarmee kunnen mensen die vanwege hun beperking bijvoorbeeld te weinig energie hebben om ergens naar toe te gaan, opeens ook een museumbezoek of theatervoorstelling beleven. Dit digitale aanbod heeft plekken toegankelijk gemaakt voor mensen die ook zonder corona niet een dagje uit kunnen, maar het natuurlijk wel leuk vinden om voorstellingen te zien en musea te bezoeken. Belangrijk dus om dit aanbod verder door te ontwikkelen en ook na corona te behouden. Een mooi voorbeeld is de museumrobot van het van Abbemuseum in Eindhoven. Zij hadden al voor corona een robot die mensen vanuit huis kunnen besturen om zo het museum te bezoeken.
Behalve dat het belangrijk is dat iedereen cultuur kan beleven als bezoeker, is het ook belangrijk dat in het aanbod mensen met al hun verschillen worden vertegenwoordigd. Nederland loopt daarin echt nog ontzettend achter. Zo is er bijvoorbeeld geen professionele dansopleiding voor rolstoeldans. Een uitgelezen kans voor Arnhem met haar culturele gezelschappen zoals Introdans en Oostpool en kunstacademie Artez om hierin voorop te lopen. Ook hier kan weer gebruik gemaakt worden van organisaties die daarbij kunnen ondersteunen zoals New Pack.
Vrije tijd beleven is natuurlijk meer dan cultuur. Gelegen aan de rand van de Veluwe, met al haar prachtige parken, zou Arnhem ook moeten werken aan mogelijkheden voor iedereen om natuur te kunnen beleven.
Eerder besteedden we al aandacht aan het belang van inclusieve speeltuinen. Dat geldt natuurlijk ook voor het inrichten van en aanbod bij de buitensport plekken in Arnhem.
In Arnhem worden diverse organisaties gesubsidieerd om leuke en leerzame activiteiten voor inwoners te organiseren. Jeugdland is daar een belangrijk voorbeeld van en bijvoorbeeld ook Rijnstad. De gemeente zou deze organisaties moeten stimuleren om te werken aan een inclusief aanbod en waar nodig ondersteunen.
Een vrijetijdsbesteding waar veel mensen plezier aan beleven is samen eten, drinken of winkelen. Voor mensen met een beperking is dit vaak veel lastiger. Doordat de akoestiek zo slecht is dat als je slechthorend bent of prikkelgevoelig, je niet een gesprek kunt voeren. Omdat je niet naar binnen kunt of omdat er nergens een verschoonplek is waar jouw zes jarige kind liggend verschoond kan worden. De gemeente kan ondernemers stimuleren om werk te maken van toegankelijkheid, door ze actief hierover te informeren en bijvoorbeeld een stimuleringsfonds beschikbaar te stellen.
Sommige mensen hebben ondersteuning nodig om dingen te ondernemen, bijvoorbeeld doordat zij niet zelfstandig naar het toilet kunnen of met eten en drinken hulp nodig hebben. Zij zijn nu vaak afhankelijk van vrijwilligers of mensen uit het netwerk. Wanneer er vanuit WMO meer mogelijkheden zouden zijn (bijvoorbeeld via PGB) om hier ondersteuning voor in te huren, stelt dit mensen in staat om meer hun eigen leven te kunnen leiden. Bijvoorbeeld deel te nemen aan activiteiten in de buurt zonder bezwaart te voelen buurtgenoten bij (soms zeer persoonlijke) zorghandelingen om hulp te moeten vragen.