Interview van Tim Kroesbergen met Yuliya Globa
Tim Kroesbergen: Welkom bij Inclusiecast Arnhem, de podcast van RTV Arnhem en Apcg, het Arnhems platform chronisch zieken en gehandicapten. Ik ben Tim Kroesbergen, al enige jaren actief bij Apcg en inwoner van Arnhem. Als rolstoelgebruiker, die vrij in het leven staat, bekommer ik mij al langer over inclusie en toegankelijkheid, de onderwerpen van deze podcasts. Door de gesprekken die ik ga voeren over deze onderwerpen voor meer mensen interessant te maken.
Maandelijks zal er een aflevering online komen, die je op de bekende podcastplekken kunt vinden.
In deze eerste aflevering spreken wij over inclusie en dans. Dat doen wij met Yuliya Globa. Ik kwam Yuliya tegen toen ik mijzelf in dans ging interesseren en ook daadwerkelijk meer ging dansen. Yuliya, zou je iets over jezelf willen vertellen en ook willen delen hoe jij voor het eerst met dans in aanraking bent gekomen.
Yuliya Globa: Ja graag. Nogmaals bedankt voor de uitnodiging. Dat vind ik heel leuk. Ik ben Yuliya Globa en ben dansmaker en docent en ik hou gewoon heel erg van kunst. Met dans ben ik voor het eerst in aanraking gekomen, dat kan ik mij bijna niet meer herinneren, maar dat was in Oekraïne, daar ben geboren, en waar we bijna wekelijks dansten op feesten en verjaardagen met familie en de buurt, een soort van volksdansen.
Tim Kroesbergen: Al op hele vroege leeftijd dus?
Yuliya Globa: Ja.
Tim Kroesbergen: En het heeft je zo gegrepen dat je op een gegeven moment bij Arthouse in Arnhem terecht kwam?
Yuliya Globa: Ja dat klopt. Beweging en dans was altijd onderdeel van mijn leven maar heb ik nooit als professie bedacht. Ik ben in Duitsland opgegroeid en toen dacht ik eraan om een ander beroep te kiezen maar toch is de hobby uitgegroeid naar beroep en daarom ben ik naar Arnhem gekomen en heb bij Artez dans gestudeerd en daar ben ik heel blij mee
Tim Kroesbergen: Als we dan kijken naar dans en inclusie en het werken met mensen met een beperking, hoe is dat in je leven gekomen?
Yuliya Globa: Eigenlijk was dat toeval, een vriendin en klasgenootje van mij heeft mij gevraagd of ik haar kon vervangen bij een stichting, de stichting heet Momo theaterwerkplaats, een werkplaats voor mensen met een verstandelijke beperking en zorgvraag, en ik heb gewoon ja gezegd want ik dacht laat ik het gewoon doen. En na de eerste ontmoeting met de spelers wilde ik niet meer weg en inmiddels werk ik daar 2 dagen per week. Als ik terugkijk en observeer wat ik allemaal met dans heb gedaan, dan vind ik sowieso dansen het allerleukst als het ging om samenwerken met diverse groepen mensen zoals ouderen, studenten, kinderen, het liefst een mix. En de afgelopen 2 jaar is het een grote wens van mij geworden om zoveel mogelijk inclusief te werken en te maken.
Tim Kroesbergen: Toen je begon met werken bij Momo met de doelgroep, wat was het dat je zo pakte, dat je dacht: dit is iets voor mij?
Yuliya Globa: De eerste groep mensen met wie ik werkte waren volwassenen met een verstandelijke beperking en wat mij pakte was dat we dmv. beweging helemaal niet hoefden te communiceren want niet iedereen kan praten en ik voelde me zo prettig bij het idee dat we alleen door middel van beweging afspraken maakten of bepaalde groepsorde dus eigenlijk heb ik dans als middel ingezet om met elkaar te kunnen communiceren. En ik heb gemerkt dat dat echt mijn manier van maken is, zo min mogelijk praten maar zoveel mogelijk doen, ervaren door middel van een kleine aanraking of aansturing.
Tim Kroesbergen: Hoe meer ik mijzelf ook verdiep in dans met een beperking, hoe meer ik zie dat mijn definitie van dans een beetje vervaagt of anders wordt, dat is misschien bij jou ook gebeurd?
Yuliya Globa: Ja dat klopt, dat is vooral in de afgelopen 2 tot 3 jaar gebeurd, dus eigenlijk heel recent. Ik ging mezelf dus de vraag stellen: wat is nou dans, wat is dans voor mij? Ik vind bijvoorbeeld verschillende dansstijlen leuk. Bijvoorbeeld moderne dans of als ik salsa zie of zelf ervaar of dans, vind ik dat prachtig maar ik merkte dat dans voor mij nog veel groter is. Het is puur beweging en het kan lichamelijk zijn, zichtbaar, maar beweging kan ook bijna alleen maar tussen je oren gebeuren. Het begrip dans is voor mij nog veel groter en abstracter geworden en als ik het dus in één woord zou moeten omschrijven dan kom ik op communicatie uit. Communicatie met jezelf of met je gedachten of met een ander of de ruimte.
Tim Kroesbergen: Tot nu, zeg je, dus het is in ontwikkeling?
Yuliya Globa: Dat is zeker in ontwikkeling ja.
Tim Kroesbergen: Ik vroeg me af, je bent misschien ook bekend met dat je inclusie en dans in verschillende gradaties kan indelen? Sonja Parmentier heeft dat mooi onder elkaar gezet, de drie categorieën namelijk: specifiek aanbod voor een bepaalde doelgroep, een mengvorm voor mensen met en zonder beperking die bewust bij elkaar worden gebracht en de derde groep is inclusie, de nieuwe standaard, iets ontwikkelen waar iedereen gelijkwaardig aan mee kan doen. Als je dat nou vertaalt naar wat je ziet in Arnhem, wat zie je dan gebeuren?
Yuliya Globa Ik zie denk ik alledrie de stappen. Er zijn stichtingen zoals ‘Speels Collectief’ en ‘Klare Taal’ die werken ook met mensen met een beperking maar ze nodigen heel vaak en structureel studenten uit of andere mensen om samen producties te maken. Dus ik denk dat stap een, twee en drie aan bod komen. Ik merk ook af en toe dat het bij events zoals ‘Pop-up Park’ mogelijk is dat er verschillende mensen aan deel kunnen nemen.
Ik zie wel een grote wens om meer te laten ontstaan, de vraag is alleen: hoe gaan we dat doen?
Tim Kroesbergen: Een wens specifiek voor één van de drie of voor allemaal?
Yuliya Globa: Ik denk dat er in het algemeen een wens is om een structurele opleiding te kunnen creëren of reguliere ontmoetingsplekken waar iedereen zich voor kan aanmelden om iets met dans te doen. Ik hoor van meerdere kanten dat er veel animo voor is, ik wil dat heel graag oppakken maar daar moet ik me goed op voorbereiden eerst.
Tim Kroesbergen: Kan je iets vertellen over de lopende projecten in Arnhem waarbij je je ook als buitenstaander kan aanmelden?
Yuliya Globa: Dat is een goede vraag. Door corona is dat iets minder maar ik denk dat bij de workshop van Fernanda Silva, ‘Groovement’, zich iedereen kan aanmelden, dat is dans en improvisatie. Verder weet ik dat Hoogte 80 een route aan het maken is waar ik aan meewerk, een culturele wandeling door Arnhem naar Hoogte 80 voor iedereen.
Ook Artez is er heel actief mee bezig, maar door corona kunnen dingen even niet. Artez wil meer programma’s of kleine events open stellen.
Tim Kroesbergen: Je noemde net het ‘Pop-up Park’, dat is natuurlijk een heel mooi event voor mensen om laagdrempelig in aanraking te komen met dans en te kijken of dat het iets voor ze is.
Yuliya Globa: Precies. Ja, dat was een mooi voorbeeld van de zomer en bijvoorbeeld Introdans met Adriaan Luteijn heeft daar ook mooie sessies aangeboden, volgens mij gingen ze twee of drie weken achter elkaar dansworkshops geven, letterlijk voor iedereen. Je kon daar aan meedoen als je niet kon lopen, of wel kon lopen, en het was heel leuk, ik heb ook een keertje meegedaan.
Tim Kroesbergen: Als je nou kijkt naar de toekomst in Arnhem van dans en wat je daar zelf de komende tijd, dan kunnen we er hopelijk wel vanuit gaan dat corona zich koest gaat houden, wat zie je dan, in de toekomst?
Yuliya Globa: In de toekomst van dans voor Arnhem? Ik zie heel veel initiatieven ontstaan en er zijn al een aantal initiatieven en ik zou wensen om nog meer samen te gaan werken, dat er een bundeling van krachten ontstaat, om letterlijk en duurzaam dans voor iedereen toegankelijk te maken. Ik denk dat er in Arnhem al best wel veel gebeurt, en dat is al heel erg mooi, maar misschien kunnen we dat nog zichtbaarder maken.
Tim Kroesbergen: Ik denk echt dat er heel veel goede dingen opborrelen in Arnhem als je ook kijkt naar hoe Artez dus ook wat je al zegt meer open wil staan en de goede dingen als Hoogte 80, waar ik ook zelf een bijdrage aan hebt geleverd met jou, anderhalve week geleden, wat heel mooi was, dan ben ik heel benieuwd hoe zich dat gaat ontwikkelen de komende tijd.
Yuliya Globa: Ja ik ook. En ik weet dat de opleidingen van Artez daar heel erg mee bezig zijn en er is al heel veel gaande, maar ik denk dat er nog veel meer kan komen.
Tim Kroesbergen: Ook door meer naar buiten te brengen zoals filmpjes, kan ook het beeld van wat kunst en wat dans is voor de buitenstaander weer veranderen.
Yuliya Globa: Ja, precies. Ik weet dat de derdejaars van de opleiding Dans de introducties maken en deze zijn vanuit een maatschappelijk aspect. Dus deze worden met en voor mensen gemaakt die niet meteen direct met dans in verbinding staan. En dat is mooi dat heel Arnhem dat weet en ziet, maar dat is een kwestie van inderdaad filmpjes en heel veel delen en zichtbaarheid.
Tim Kroesbergen: Je zou bijna zeggen heel Nederland mag dat zien haha.
Yuliya Globa: Ja eigenlijk heel Nederland, dat klopt. En er gebeuren wel hele mooie dingen.
Tim Kroesbergen: Is er nog iets wat je als afsluiting absoluut nog wil delen?
Yuliya Globa: Ja ik wens gewoon een wereld waar het woord inclusie niet meer nodig is. Dat onze maatschappij letterlijk zo opgebouwd is dat wij niet de hele tijd verschillen moeten benoemen of zoeken of gebruiken. Dat letterlijk bijvoorbeeld bijna iedereen, liefst iedereen het kunstonderwijs kan volgen. Met een eigen persoonlijke leervraag en ook afsluiten. Maar ook het gewone reguliere onderwijs zodat wij maar één onderwijsvorm hebben en gewoon niemand buiten sluiten.
Maar de vraag is nog hoe en daarom ga ik ook een master volgen om dat een beetje te onderzoeken.
Tim Kroesbergen: Dat is heel mooi. Dan zou ik je nu willen bedanken voor dit mooie gesprek en de luisteraar willen bedanken voor het luisteren, deel deze aflevering vooral met je vrienden en abonneer je via de verschillende podcastplatformen zoals Apple-en Googlepodcasts of Spotify, dan hoor je in de volgende podcast een gesprek met Erwin Bongers, ontwerper en werkvoorbereider van de gemeente Arnhem.
Met hem ga ik het hebben over hoe je een stad toegankelijk kunt inrichten.
Tot de volgende aflevering.