Interview van RTV Connect met Mieke van der Wal
RTV Connect: In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen in maart bel ik op maandag al een aantal maanden met een ervaringsdeskundige op het gebied van een inclusief Arnhem.
Deze week gaan we het hebben over mantelzorg. Mantelzorg onderscheidt zich van reguliere zorg door de band die er is tussen degene die zorgt en degene die zorg ontvangt. En dat betekent dat de vriendschaps- of familieband er daardoor misschien wel een beetje anders uitziet dan voor andere mensen.
Aan de telefoon heb ik Mieke, goedemiddag. U heeft een kleinkind dat extra zorg nodig heeft, toch?
Mieke van der Wal: Ja, dat klopt, dat is Signe. Daar zorg ik al heel lang voor. Of in ieder geval toen ze klein was heb ik heel veel voor haar gezorgd. Dat betekent toch een andere zorg en ondersteuning dan die je geeft aan andere kleinkinderen.
RTV Connect: En waarin is dat dan precies anders?
Mieke van der Wal: Omdat je toch veel moet nadenken over of je huis toegankelijk is, of er een goede stoel is waar ze in kan zitten als ze uit de rolstoel wordt getild, als je op stap gaat en leuke dingen met haar gaat doen of de ruimtes toegankelijk zijn. Dus het zit voortdurend in je hoofd dat er toch iets extra’s nodig is voor haar. En je wilt haar natuurlijk gewoon eigenlijk net zo behandelen zoals alle kleinkinderen.
En dat er geen obstakels zijn in haar leven zodat ze haar leven kan leiden. Zeg maar samen met haar ouders en haar broertje.
RTV Connect: Ik kan me ook voorstellen dat die zorg dan ook aardig wat kosten oplevert. Moet u die eigenlijk zelf betalen?
Mieke van der Wal: Ja, het is eigenlijk als een soort vanzelfsprekendheid wat je doet vanuit je rol als oma en als moeder van je kinderen. Om daar voortdurend mee bezig te zijn. En natuurlijk worden we ook door haar ouders heel erg gestimuleerd om daar over na te denken. En die zeggen ook wat je nodig hebt en dat schaffen we gewoon zelf aan. Ja, dat doe je vanuit je hart.
RTV Connect: Wat doet het met de oma-kleinkind band? Ik kan me voorstellen dat die daardoor ook wel een beetje anders is.
Mieke van der Wal: Ja, je probeert om het allemaal zo gewoon mogelijk te doen. Maar dat lukt natuurlijk niet altijd. Want ik moet haar dan bijvoorbeeld optillen en je zet haar dan misschien niet altijd goed neer. Of ze moet op het toilet of iets doet pijn. Je houdt voortdurend rekening met haar wensen en behoeftes. Maar het is ook de zorg die je hebt voor je kinderen, niet alleen voor je kleinkind. Want ja, ik heb nu pas gemerkt hoe zwaar het kan zijn om ouders te zijn van een zorgintensief kind. En als oma zit ze toch altijd in mijn hoofd. Als ik ergens naartoe ga of ze komt hier dat je toch nadenkt: kan ze alles doen wat mogelijk is. Je wilt dat ze gelukkig is en dat ze het fijn heeft.
RTV Connect: Ja, het is iets extra’s om rekening mee te houden natuurlijk.
Mieke van der Wal: Ja, als ik het vergelijk met de andere kleinkinderen dan is dat toch steeds waar je rekening mee moet houden. Je wilt eigenlijk dat alles heel normaal is, maar niets is vanzelfsprekend zeg ik altijd.
RTV Connect: In samenwerking met het Arnhems Platform Chronisch zieken en Gehandicapten en Bijzonder in Arnhem hebben we iedere week een stelling. En deze week is die als volgt.
Stel je voor:
Je hebt een aantal kleinkinderen, waaronder een kleindochter met een lichamelijke beperking. Wat zou je willen?
A) Ik snap dat zorg en ondersteuning kostbaar is, dus dat een groot deel van de zorg door familie gedaan moet worden. Natuurlijk wil ik daar een deel van op me nemen, anders wordt de zorg onbetaalbaar.
B) Ik wil dat zorg en ondersteuning zo goed geregeld zijn dat ik, net als bij mijn andere kleinkinderen gewoon oma/opa kan zijn.
C) Mijn kleindochter zal haar hele leven zorg en ondersteuning nodig hebben. Het is goed als ze van jongs af aan leert dat ze daardoor andere relaties met haar familie heeft dan bijvoorbeeld broers of zussen.
Wat zou uw antwoord zijn op deze vraag?
Mieke van der Wal: Nou, meteen B. Uitgangspunt moet zijn dat het zo geregeld is dat ik net als met mijn andere kleinkinderen gewoon oma kan zijn. Natuurlijk heb je zorg en ondersteuning voor alle kinderen.
RTV Connect: Dat de zorg en ondersteuning dus op een andere manier geregeld is.
Mieke van der Wal: Ja. En dat ook vooral de ouders en het netwerk minder belast worden. Natuurlijk heb je altijd zorg, maar de extreme zorg moet echt anders geregeld zijn.
RTV Connect: Nou zijn in maart de gemeenteraadsverkiezingen. Welke vragen of opdracht zou u mee willen geven aan de Arnhemse politiek?
Mieke van der Wal: Dat hele stuk van die extreme zorg, die belasting vooral van ouders natuurlijk. En wat ik zie en voel en waar je ook over meedenkt. Ik zou het heel fijn vinden als vanuit de WMO meegedacht wordt over de zorg en ondersteuning en dat er vanuit een andere visie wordt gekeken naar dit vraagstuk. Kijk, de WMO wil natuurlijk dat heel veel zorg door het netwerk wordt gedragen, terwijl ik vind dat dat in deze situatie echt anders zal moeten.
RTV Connect: Hoe zou dat anders moeten?
Mieke van der Wal: Vanuit de WMO zou meegedacht moeten worden. In de sociale wijkteams bijvoorbeeld. En ik kan me voorstellen dat de PGB budgetten ook meer ingezet worden voor dit vraagstuk. Dat ouders er veel meer gewoon gebruik van kunnen maken. Ik kan me voorstellen dat als iemand wekelijks naar de fysiotherapeut moet, dat ook iemand anders vanuit het PGB budget betaald kan worden om dat te doen, zodat ouders gewoon kunnen blijven werken.
RTV Connect: Vrijdag spreek ik een Arnhemse politicus. Die gaan we deze vraag voorleggen.